Chương 18: Than đá.
Sau khi khánh công 3 món đồ sắt hoàn chỉnh đầu tiên của bộ lạc, mọi người háo hức quay trở lại với công việc, người nặn đồ bằng đất sét lại nặn đồ đất sét, người đan lát lại quay lại đan lát, người trông lò nung gốm cũng quay lại việc đốt lò của mình.
Nhất là mấy người rèn sắt, được bổ sung thêm hai người què chân hỗ trợ cộng với sự chỉ đạo của bốn bô lão, một bà già duy nhất không có mặt chính đang có nhiệm vụ trông trẻ không thể rời đi được. Nhưng cũng đang tìm một vài phụ nữ sắp sinh ra thế chỗ, gấp xoay quanh muốn ra chỉ đạo trực tiếp quanh lò rèn, chỉ sợ mấy người khác không biết cách làm tạo thành sai sót. Bảo sao ai cũng thích làm lãnh đạo.
Phạm Đại Nam lại nhởn nhơ ngồi nặn đất tạo mô hình, từ khi thấy sự hữu hiệu của cách giải thích bằng mô hình trực tiếp như này, cái gì hắn cũng muốn mô phỏng ra mẫu mã rồi chỉ vào đó giải thích. Vừa tiết kiệm nước bọt, lại tránh sai sót khi những người khác hiểu sai yêu cầu.
Ba món đồ sắt cũng được để lên thế chỗ cho mẫu bằng đất sét hắn nặn qua loa ngày hôm qua, ai nhìn vào mắt cũng sáng rừng rực, cái búa nặng hơn 20kg mà quai mãi cũng chưa cần thay người. Đúng là động lực mạnh mẽ. Hắn còn nặn mẫu một con dao bầu, một con dao chặt thịt, và vài con dao nhỏ. Một vài cái đục gỗ, cộng với một số búa nhỏ, những công cụ này không tốn bao nhiêu sắt cả, chỉ tốn công làm mà thôi. Hiện tại, mấy người đang ở lò rèn làm việc động lực mười phần. Có lẽ nay mai là bộ lạc sẽ có mấy bộ công cụ bằng sắt.
Kế hoạch đi thăm nguồn nước của hắn cũng chưa thực hiện được, bô lão bảo với hắn, lối đi xuống rất dốc, hắn không thể tự đi xuống được, nếu cần thiết, các bô lão sẽ gọi người cõng hắn xuống. Hắn cũng nghĩ việc này chưa vội vàng, vì nguồn nước có vẻ là thứ ổn định nhất của bộ lạc, nên cũng không gấp gáp xem xét làm gì.
Hiện tại, hắn đang nặn mô hình cầu thang, cái mà hắn muốn triển khai sớm nhất, nếu thành công, có lẽ hắn cũng có thể đi vào rừng một lát, hoặc ít nhất là xuống bìa rừng. Việc tiện lợi hơn là người trong bộ lạc có thể quay lại hang bất cứ khi nào cần thiết.
Mô hình đơn giản hắn đã nặn ra, tin tưởng chỉ cần nhìn là mọi người đều có thể hiểu hắn muốn làm cái gì. Việc tiếp theo cũng không khó, tìm một cái cây thật to để làm cầu. Cánh rừng trước mắt không thiếu nhất chính là cây to, vừa cao vừa to, mọc thẳng tắp lên trời, có lẽ rừng cây khá rậm rạp nên để có sáng cây nào cũng muốn vươn lên cao nhất có thể.
Xác định độ dài cũng không khó. Chỉ cần căng một cái dây từ cửa động đến bìa rừng là được, theo hắn tính toán bằng phương pháp hai cạnh góc vuông, độ dài cần thiết vào khoảng 60-70 mét. Trong tầm mắt hắn nhìn thấy, ít nhất có 3 cây có độ cao vượt quá 100m ngay gần phía bìa rừng này, nhưng không rõ chất lượng gỗ và đường kính có phù hợp với yêu cầu của hắn hay không.
Một vấn đề khác là cần phải làm mái che, để chắn tầm nhìn lũ chim ưng nữa. Tối nay hắn sẽ thảo luận tất cả vấn đề này với các bô lão và thủ lĩnh. Giờ cứ để mọi người háo hức với niềm vui của đồ sắt mang lại đã.
Ra cầm một quả táo cắn vài miếng, đúng là quả táo xanh, nhưng to và ngọt hơn những loại hắn từng ăn được kiếp trước, nhất là không có con bọ nào bên trong cả, yên tâm cắn mà không cần để ý.
Nhìn vào góc động, mấy nải chuối rừng bự chảng cũng được xếp gọn vào góc, từ ngày hắn bảo buồng chuối bắt đầu có quả chín là có thể cắt cả buồng về để, chúng sẽ chín dần không cần chờ trên cây nữa, số lượng chuối trong góc hang động mỗi ngày một tăng lên, quả chuối cũng không chỉ nhỏ như hai ngón tay mà to như cổ tay và dài cả gang. Có lẽ chị em xuyên việt giả sẽ thích thế giới này.
Mấy loại hoa quả khác hắn không nhận ra loại nào, nhưng cũng được xếp vào các sọt tích trữ lại ở trong góc động. Ai đói có thể ra lấy ăn. Từ ngày lượng hoa quả tăng đột biến, bộ lạc không còn hạn chế mọi người về lượng hoa quả mỗi bữa nữa. Có lẽ hắn cũng phải ra một quy định về thời gian của các bữa ăn trong ngày, tránh tình trạng ăn uống tản mạn như hiện tại.
Hắn đang bấm ngón tay xem đã bao nhiêu ngày kể từ khi hắn đan ra cái sọt đầu tiên cho bộ lạc, một tuần, hoặc hơn một chút. Bộ lạc cũng đã có những thay đổi đáng kể, ít nhất là về lượng rau quả.
Tinh thần của mọi người cũng tăng lên đáng kể, ngày trước rất hiếm khi nghe được những tiếng ồn ào sau bữa ăn, giờ đây mọi người đã ngồi lại trao đổi với nhau những kinh nghiệm về đan sọt, về nặn gốm. Những từ mới tiếng Việt hắn mới du nhập cho mọi người cũng được tiếp nhận và học hỏi nhanh chóng.
Hiện tại, hắn đang ôn lại bảng chữ cái, bảng cửu chương và cách đánh vần. Thực sự mà nói, về vốn ngữ pháp tiếng việt, hắn cũng quên vãn vãn rồi, có nhiều chỗ còn không rõ ràng bằng ngữ pháp tiếng Anh. Nhưng không sao, kể cả hắn có dạy sai thì cũng có ai biết, nhớ đến đâu dạy đến đó là được rồi. Yêu cầu của hắn hiện tại chỉ là biết đọc, biết viết, thế là tuyệt vời ông mặt giời, chẳng mong mỏi gì hơn được.
Một mặt vách đá được hắn trưng dụng, lấy than viết lên bảng chữ cái đầu tiên cho thế giới này. A Ă Â B C D Đ E Ê G... Sau một hồi, đảm bảo mình không sót mất chữ nào hắn mới hài lòng chuyển sang vách đá thứ 2. Đầu tiên là số từ 0 đến 100, phép cộng đơn giản, phép trừ đơn giản, và cuối cùng là bảng cửu chương. Cái này thì dễ, không cần phải mất thời gian nhớ lại nữa.
Hết một buổi chiều hì hục, với sự giúp đỡ của mẹ hắn hắn mới hoàn thành được công trình này. Đảm bảo tất cả mọi người ngồi ở bên dưới đều có thể nhìn thấy rõ ràng những con số và chữ cái trên vách đá. Vứt hòn than và đi rửa tay chân mặt mũi sạch sẽ, hắn mò ra lò rèn bên ngoài xem thành quả buổi chiều.
Phôi dao bầu, dao chặt thịt và mấy con dao con đều đã được hoàn thành thêm nữa là một cái đục và một cái búa nhỏ. Ngoài ra một cái đao và một cái rìu cũng đang được mài sắc chuẩn bị tôi lưỡi, chỉ lát nữa là hoàn thành.
Hắn vội vàng nhắc mấy bô lão cho người mài mấy con dao nhỏ, đấy mới là thứ cần thiết cho bữa tối, những công cụ này sẽ thay thế cho dao xương. Sau khi dùng chắc chắn bộ lạc sẽ thấy được sự khác bọt.
Tiếc nuối buông đao với rìu xuống, mọi người cũng làm theo ý hắn. Khi trời tối hẳn, nhóm đi săn đã bắt đầu lục tục leo dây trở về với gùi đồ đạc nặng trĩu, người thì gùi hoa quả, người lại đeo thêm một bó dây rừng. Những thứ đồ nặng, cồng kềnh thì được bó lại và kéo lên bằng dây rừng.
Mấy con dao nhỏ cũng hoàn thành bước tôi lưỡi cuối cùng. Một cái thớt sơ chế được tạo ra từ khúc gỗ lúc thử rìu, mặt được đẽo phẳng theo yêu cầu. Mấy bô lão cầm dao định sờ lên lưỡi để thử độ sắc bị hắn vội vã cản lại. Ra hiệu cho mọi người cầm hết đồ đạc vào trong động để chuẩn bị bữa tối và tuyên bố sự thành công cũng như thử uy lực của mấy món đồ sắt mới.
Vẫn như mọi ngày, sau những con mồi là hai sọt đất sét, những bó củi. Cuối cùng là hai sọt đá của hai người đi từ hôm trước, đã quay về từ trưa nhưng không chuyển lên ngay được. Nghĩ đi nghĩ lại, hắn vẫn quyết tâm phải làm một cái cầu gỗ trước khi triển khai những công việc mới.
Hôm nay, lượng rau quả vẫn rất dư dả, nhưng chỉ có hai con thỏ được mang về. Hắn ra hiệu cho một bô lão chuyên xử lí thịt thỏ dùng dao sắt chế biến, cũng để mọi người quan sát sự tiện dụng của đồ sắt trong mọi công việc.
Có vẻ ngượng ngịu vì chưa quen tay khi xử dụng dao bầu, nhưng lưỡi dao vào thịt ngọt xớt thì ai cũng nhìn thấy. Một lúc sau khi quen tay, các thao tác mổ bụng, lọc thịt đã được xử lí thoăn thoắt. Mắt mọi người cũng nhìn đăm đăm vào con dao bầu trong tay bô lão. Có con dao này mà đâm hay chặt vào con mồi thì việc đi săn trở lên nhẹ nhàng biết mấy.
Khi thịt đã lọc xong, hắn bảo bô lão chuyển sang con dao chặt xương, chặt đám xương ống và xương sống ra. Như thế, khi nấu tủy xương mới được nấu ra hết, tận dụng tối đa được lợi ích của con mồi.
Hắn cũng bảo mấy người định đi vứt đám nội tạng giữ lại chỗ gan tim và ruột. Mấy bô lão thấy vậy lắc đầu quầy quậy, nói với hắn ăn những thứ đó sẽ bị đi ngoài, hoặc bị bệnh, ngày càng gầy yếu đến chết.
Tim và gan thì hắn chắc chắn là chỉ cần luộc chín sẽ không vấn đề gì, còn ruột mà không xử lý sạch sẽ có lẽ sẽ đi ngoài hoặc nhiễm giun sán hoặc thứ gì đó tương tự. Hắn cũng không định để mọi người ăn chỗ lòng ruột này. Sau nhiều ngày suy nghĩ về cách làm cung, hắn nhớ ra ngày trước bố hắn bảo người dân tộc làm dây nỏ bằng ruột mèo. Nếu không có ruột mèo thì có thể thử bằng ruột thỏ vậy. Cứ làm sạch phơi khô xem có dùng được không.
Nghe thấy hắn bảo giữ lại ruột làm vũ khí, mọi người cũng yên tâm, mặc dù mặt vẫn ngơ ngác không hiểu hắn muốn làm trò gì. Không hiểu thì không hiểu, cứ nghe theo là được rồi, sau đó hắn sẽ chỉ rõ cách làm từng bước giống như những thứ trước đó. Chỉ cách làm sạch lòng mề rồi đem treo lên hong khô, sau đó hắn không quan tâm đến nữa.
Thủ lĩnh sau khi xem xong độ sắc bén của mấy con dao lập tức muốn thủ con dao bầu cho mình, thấy bô lão cầm nó xẻ với chặt thịt mà xoay quanh như kiến bò trên chảo khiến hắn cảm thấy muốn phì cười. Dù gì đấy cũng là cha hắn, phải dành sự tôn trọng dù là tối thiểu. Hắn bấm bụng thầm nhủ.
Thấy thủ lĩnh và phó thủ lĩnh sắp lao lên cướp đồ, hắn vội vã kéo mấy người này ra chỗ để đao và rìu. Cũng nói với một người ôm khúc gỗ to nhất vào để thử. Nhìn thấy cái rìu, thủ lĩnh lập tức lao đến, mỗi tay một cái, có vẻ như trọng lượng của cái rìu là quá nhẹ so với sức lực của cha hắn. Sau khi áng chừng sức nặng và múa may thử vài cái thì khúc gỗ cũng được bê tới. Hắn cầm một hòn than vẽ một chữ V chỉ cách chặt sau đó ra hiệu cho mọi người đứng cách ra và tránh khu vực phía trước.
Khá bất ngờ là thủ lĩnh lại thuận cả hai tay, khi chặt thử, hai tay vung rìu đều thoăn thoắt. 30 giây, khúc gỗ to một người ôm đã bị chặt đứt. Mấy người trong đội săn đều nháo nhào. Ai cũng muốn lao lên giành lấy một cái rìu để thử, nhưng không ai dám hành động. Mọi người gấp đến xoay quanh. Trong khi đó, cây đao cũng bị phó thủ lĩnh thứ nhất cầm lấy và chặt thử lên khúc gỗ. Dù chưa biết cách chặt chéo để giảm sức cản, nhưng mỗi nhát chặt đều ngập lưỡi đao. Sức mạnh cơ bắp thật đáng nể.
Sau khi được thử mấy món đồ sắt này, có vẻ như không ai có thể tách nó ra khỏi tay của thủ lĩnh và phó thủ lĩnh nữa. Mất một lúc hắn mới thuyết phục được hai người này buông ra để mỗi người chặt thử vài cái. Vậy là mọi người lại háo hức xếp hàng để thử, kể cả một vài phụ nữ cũng nhốn nháo muốn được cầm rìu chặt thử vài nhát. Cây đao lại có vẻ vắng khách, có lẽ mọi người thấy cầm rìu chặt lợi hại hơn.
Sau khi lớn tiếng đảm bảo mỗi người của đội săn đều sẽ có một vũ khí sắt vừa tay, hắn thu 3 món đồ lại đặt trên tảng đá tránh có ai đó phởn quá vung chặt vào người khác. Cầm mô hình đất sét về ý tưởng cây cầu gỗ, hắn gọi nhóm bô lão và thủ lĩnh ra bàn bạc về cách thực hiện và bố trí người đi chọn cây, chặt cây.
Sau khi nghe hắn trình bày cách làm cũng như cách phòng tránh đám chim ưng rình mò, mọi người đều thấy rất khả thi. Về chọn và chặt cây, cha hắn vỗ ngực đảm bảo, hắn muốn bao nhiêu cây cũng có. Trong rừng còn rất nhiều cây to và cao hơn đám hắn nhìn thấy ở trước cửa hang, chỉ có điều nếu chặt xa quá rất khó kéo về.
Vì người bộ lạc chưa có kinh nghiệm khi chặt cây gỗ lớn, hắn còn dặn dò những thứ cần để ý khi chặt, chọn hướng cho cây đổ, tránh bị thương vong trong quá trình chặt. Sáng mai đội chặt cây sẽ có 3 cái rìu và hai cái đao.
Nhưng hắn muốn hai cái đao được đưa cho nhóm đi phát bụi mây. Hắn còn hỏi thêm về mấy bụi tre, loại cây có đốt cao thẳng. Hắn có nghe một bô lão kể đã từng nhìn thấy loại cây tương tự ở gần suối. Hắn muốn có vài cây này để xem có đúng thứ hắn cần không. Và chú ý là chọn cây già nhưng chưa chết hoặc mục.
Sau khi bàn giao hết các thứ đã suy nghĩ từ chiều, hắn nhớ lại còn hai sọt đá của hai người được cử đi từ hôm trước chưa kiểm tra. Biết đâu lại là quặng kim loại nào đó, vì rất hiếm loại đá thông thường nào lại có ánh kim hay phản quang. Ra đến nơi để sọt đá, khá bất ngờ, đây nào phải quặng kim loại gì, hai sọt than đá đen sì óng ánh. Hóa ra là than kíp lê.
Vậy là có một mỏ than lộ thiên cách bộ lạc tầm 100km, giá mà nó gần hơn một chút thì thật là thuận tiện. Hiện tại bộ lạc chưa tìm thấy mỏ kim loại nào nên đốt củi cũng đã đủ cho nhu cầu rèn đúc cũng như nung gốm bình thường.
Nhìn đến đây hắn cũng nhớ ra một việc, nếu có cây gỗ khô nào trong rừng cũng có thể kéo về để bổ ra làm củi. Việc này sẽ hơi tốn sức so với nhặt cành khô, nhưng khi đốt lò lại có hiệu suất hơn.
Mỏ than đá cứ để tạm đó đã, hiện tại bộ lạc chưa đủ nhân lực để chia ra cho việc này. Gần 2 ngày mới được hai sọt, hiệu suất quá thấp.

Đô thị sinh hoạt nhẹ nhàng, ấm áp, ba ba toàn tài, con gái 7 tuổi thông minh, hiểu chuyện, dễ thương, các mẹ nuôi có năng lương, tất cả có tại